“De strijd is gestreden”

Vijfde Symposium Nationaal Platform E-Health
getiteld: NIETS HOUDT DE DIGITALE ZORG NOG TEGEN!?
ziet zonnige toekomst

door Esther Wouters, Nederlands Instituut voor Telemedicine (NITEL)

Op 20 september kwamen ongeveer veertig energieke vernieuwingsgezinde mannen en vrouwen bij elkaar om te praten over digitale zorg. De vijf sprekers hadden positief nieuws: er wordt door alle betrokken partijen hard gewerkt aan de acceptatie en accreditatie van het teleconsult.

Stef Verlinden van Vivici bijt het spits af met de mededeling dat we in de nabije toekomst capaciteitsproblemen krijgen in het opvangen van het aantal zorgvragen. Maar Verlinden stelt ons gerust: 50% van het werk van de artsen is te automatiseren. Vivici heeft een digitale dokterspost ontwikkeld waar mensen met veel voorkomende klachten terecht kunnen. Het systeem is gecertificeerd voor de kwaliteit van de interactieve communicatie en is uniek in de wereld. Vanaf 1 oktober dit jaar is het operationeel.

De tweede spreekster, Andrea Nijhuis van de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF), deelt mee dat uit hun onderzoek blijkt dat van de mensen jonger dan 40 jaar, meer dan de helft via email contact wil met een zorgverlener. De NPCF vindt dat het teleconsult aanvullend moet zijn op het persoonlijke contact, en niet vervangend. Niet iedereen wil zijn dossier digitaal bijhouden. NPCF is van plan onderzoek te doen naar de ervaringen van patiënten met telezorg.

De heer Meersbergen, jurist bij de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG), meldt dat er een pad zichtbaar begint te worden in de jungle van online arts-patiëntencontacten. De KNMG worstelt al meer dan een jaar met de richtlijnen, en een definitieve deadline durft de spreker nog niet te geven, ook niet na enkele smeekbeden vanuit de zaal, maar nieuwe initiatieven stemmen hoopvol. Het Nationaal ICT Instituut in de Zorg (NICTIZ) onderneemt activiteiten om de UZI (Unieke Zorgaanbieder Identificatie) ingevoerd te krijgen, een stap in de richting van betrouwbare communicatie.
De richtlijnen laten lang op zich wachten omdat er punten zijn waarop men het niet eens wordt. De reacties uit de zaal lijkt deze situatie te beklemtonen: ook hier is men het niet eens met elkaar of een teleconsult binnen een niet-bestaande arts-patiëntrelatie gegeven kan worden.

Joost van Niekerk van Achmea vertelt dat Achmea de ‘ontzorging’ koppelt aan e-zorg. Er moet aan vier voorwaarden worden voldaan: er moet meerwaarde geboden worden aan de verzekerde, het moet kosteneffectief zijn, er moet een wettelijk tarief bestaan voor teleconsult en er moeten wettelijk vastgestelde richtlijnen zijn. Achmea experimenteert zelf met een callcenter, een voorportaal voor de zogverlener, en boekt hier goede resultaten mee. Dertig procent van de telefoontjes kan uiteindelijk door het callcenter afgehandeld worden zonder dat een arts moet worden geraadpleegd.

De spreker van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Hans Haveman, meldt dat er een tarief geregeld is voor het teledermatologisch consult, voor ‘interapry’ (behandeling tegen depressie) en dat het CTG werkt aan een tarief voor het teleconsult. Door een aanpassing is de Wet Tarieven in de Gezondheidszorg breder inzetbaar, Haveman raadt de zorgverleners aan daar gebruik van te maken. Daarnaast wil het College Voor Zorgverzekeringen een actieve rol spelen bij de introductie van telemedicine.

FORUM
Voorzitter Prof. Dr. J. van der Lei, Hoogleraar Medische Informatica van de Erasmus universiteit opent de forumdiscussie met de vaststelling dat er een opinio communis bestaat: ICT verandert de zorg.
De eerste vraag in de discussie luidt: wat is uw verantwoordelijkheid? In het forum zijn alle partijen vertegenwoordigd: de patiënten (NPCF), de telezorg-uitvoerenden (Vivici), het Ministerie van VWS, de KNMG en de zorgverzekeraars (Achmea). Uit de antwoorden blijkt dat iedereen zijn deel in de verantwoordelijkheid duidelijk ziet, en neemt.
In de zaal neemt Prof. Dr. Georg Henneman het woord. Hij roept de aanwezige forum-partijen op om samen te werken en er met spoed voor te zorgen dat het teleconsult in Nederland een geaccepteerd, geaccrediteerd en wettelijk geregeld verschijnsel is.
De heer Dr. Ir. J.A.M. Bollen werkt al 11 jaar in de ICT in de zorg. Hij is van mening dat het organisatorische aspect van ICT in de zorg vele malen belangrijker is dan het tarief, de wet en de techniek. Wat dat laatste betreft: technisch gezien kan het morgen al. Maar de organisaties zijn er in 2006 nog niet klaar voor.
De voorzitter sluit de forumdiscussie af met een hoopvol: “De strijd is gestreden”. Er zijn veel initiatieven. We hebben de upswing te pakken. Nu moeten we het stof laten neerdalen. Als u iets doet: evalueer het!